ژ بیست هزار ڤەكۆلینا ڤەكۆلینەكا زانكۆیا دھۆك وەکو باشترین دەهـ ڤەکۆلین دهێتە دەستنیشانکرن
Aug. 28, 2023, 9:50 a.m.

ل ١٧ـی تەباخێ ٢٠٢٣، "شەشەمین کۆربەندێ ڤەكۆلینێن نایاب" ل زانكۆیا سلێمانیێ ب ھەڤكاری ل گەل رێكخراوا Kscien و سازیا سەرۆك جەلال تالەبانی ھاتە رێكخستن. پتریا جارا ب تنێ ڤەكۆلین ژ ھەرێما كوردستانێ پشكداری ڤێ کۆربەندی دبوون، بەلێ ئەڤ سالە ڤەكۆلین ل سەر ئاستێ عیراقێ ھەمیێ پشكدار بوون و ١٠ باشترین ڤەكۆلین ھاتنە خەلاتكرن.

ئەڤ کۆربەندە سالانە دھێتە رێكخستن ب ئارمانجا پەرەپێدانا ڤەكۆلینێن زانستی، د ڤێ کۆربەندی دا، بیست ھزار ڤەكۆلینێن ل سالا ٢٠٢٢ دا ھاتینە بەلاڤكرن، ژ سەرجەم زانكۆیێن عیراقێ پشكداربوون. ژ ١٠ ژ باشترین ڤەكۆلین، ڤەكۆلینەکا ژ زانكۆیا دھۆك ھاتە ھەلبژارتن و رێزا نەھێ ژ ڤەكۆلینا بدەستخۆڤەئینا. ئەڤ ڤەكۆلینە ژ لایێ ھندەك ڤەكۆلەرێن كۆلیژا دەرمانسازی ل زانكۆیا دھۆك و ھندەك ڤەكۆلەرێن دی ب ناڤونیشانێ "تووشبوون ب كۆڤید ١٩ پشتی وەرگرتنا ڤاكسینی ل دەف كارمەندێن كەرتێ ساخلەمیێ ل پارێزگەھا دھوكێ" ھاتبوو ئەنجامدان. ڤەكۆلەرا ھەولێن زۆر بۆ تمامكرنا ڤێ ڤەكۆلینێ ئەنجامداینە. تیما ڤەكۆلەرا پێكھاتبوو ژ دەرمانساز د. ھند بەھزاد ئیبراھیم ژ پشكا دەرمانسازیا كلینیكی، دەرمانساز د. مەسعوود محەمەد ئەمین ژ پشكا دەرمانسازی و د. عەلی حسێن عەلی ژ رێڤەبەریا ساخلەمیا دھوكێ و د. موئەیەد ئاغالی میرزا وەك سەرپەرشتێ ڤەكۆلینێ ژ كۆلیژا پزیشكی. ئارمانجا ڤەكۆلینێ زانینا ئەوێ چەندێ بوو ئایا كارمەندێن ساخلەمیێ ل رێڤەبەریا ساخلەمیا دھۆكێ، یێن ب تمامی ڤاكسین وەرگرتی دێ بەر ب تووشبوونێ ب ڤایرۆسێ كۆرۆنا بن پشتی وەرگرتنا دوو ژەمێن ڤاكسینی یان نە. بۆ ئەڤێ چەندێ سەمپلەك ژ ٩٤٤ كارمەندان د بوارێ ساخلەمیێ دا ھاتنە ھەلبژارتن، كو پێكھاتبوون ژ نۆشدار و دەرمانساز و پەرستار و ھاریكارێن پەرستارا و ھندەك كارمەندێن دی. ئەنجامێن ڤەكۆلینێ دیاركر كو ٢٥% ب تنێ ژ سەمپلا ڤەكۆلینێ تووشی ڤایرۆسێ كۆرۆنا بوون پشتی ھەردوو ژەمێن ڤاكسینێ وەرگرتی، زێدەباری ئەوێ چەندێ كو نیشانێن وان سڤك و ناڤنجی بوون. ب تنێ رێژەیەكا كێم ژ نۆشدارێن ددانا نیشانێن توند ھەبوون. ئەوژی ژ ئەگەرێ نێزیكیا وان ژ نەخۆشا. ھەروەسا جۆرێن ڤاكسینا یێن بەردەست ھاتنە دیاركرن و رێزبەندیا جۆری و كاراییا وان ب ئەڤی شێوەی ھاتە دیاركرن: فایزەر، ئەسترازینیكا و سینۆفارم. ھەروەسا ئەنجاما دیاركر كو ئەو كەسێن ڤاكسینێ فایزەر وەرگرتی كێمترین رێژا تووشبوونێ ب كۆڤید ١٩ ھەبوو. ئەڤ ڤەكۆلینە ل ئادارا ٢٠٢٢ ھاتبوو ئەنجامدان، ڤەكۆلینێ٠ پلەیێن ھۆكارێن كاریگەریێ د گۆڤارێن زانستی دا د سالا بۆری دا بدەستخۆڤە ئینابوو، كو پلەیەكا بلندە.

ژ لایەكێ دی ڤە، ڤەكۆلین ل دویڤ پیڤەرێ SNAPR ھاتنە ھەلسەنگاندن، كو رێكەكا نوی یا ھەلسەنگاندنا ڤەكۆلینایە، زێدەباری ھۆكارێن كاریگەریا گۆڤارێ یاكو ڤەكۆلین تێدا دھێتە بەلاڤكرن. دیسان ١٢ ھەلسەنگێنەرێن ڤەكۆلینا ژ رێكخراوا Kscien بۆ ماوێ ١١٠ رۆژا ب ئەركێ ھەلسەنگاندنێ راببوون. ب پشتبەستن ل سەر Google Scholar لێگەریان ل ڤەكۆلینان ھاتە كرن ل دویڤ کوالێتیا ڤەكۆلینێن بەلاڤكری د گۆڤارێن زانستی یێن ناڤخۆیی و جیھانی دا یێن ھۆكارێن كاریگەریا وان بلند. دیسان مەرج بوو ھەمی ئەندامێن تیما ڤەكۆلینێ عیراقی بن. ئانكو ئەگەر ڤەكۆلەرەكێ ژ دەرڤەی عیراقێ د ناڤ تیما ڤەكۆلینێ دا ھەبیت ئەوێ ڤەكۆلینێ مافێ پشكداریكرنێ د پێشبركیێ دا نەدبوو.

ئەڤ کۆربەندە وەك ھاندانەكێ یە بۆ ڤەكۆلەرێن ھەرێما كوردستانێ و عیراقێ بۆ پەرەپێدانا بوارێ ڤەكۆلینا زانسی ب رێكا بەردەوامیدان ب ئەنجامدانا ڤەكۆلینا.

https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jmv.27985